Category : Berriak home

Eguzki energiaz elikatzen diren bi informazio panel berri instalatu ditu Dbusek autobus geltokietan. Donostian teknologia honekin funtzionatzen duten lehen bi panel elektronikoak dira. Panel horiek autobusen geltokietako iritsiera orduak ematen dituzte, bai eta erabiltzaileentzat interesgarriak diren beste abisu batzuk ere. Hirian instalatuta dauden gainerako panelen aldean, panel berriek elikatze sistema alternatibo eta berriztagarria erabiltzen dute, markesinen goiko aldean jarritako eguzki plaken bitartez elikatzen baitira.

Panelak E-MOBASK proiektu europarraren barruan instalatu dira, proiektuaren helburua Euskal Eurohirian garraio publiko erakargarriagoa, errazagoa eta iraunkorragoa bultzatzea da-eta. Zehazki, eguzki panel berri horiek Ategorrieta 65eko geltokian (14 eta 33 lineak) eta Mikeletegi 12koan (17, 28, 31 eta 35 lineak). Energia berriztagarriz elikatzen dira eta sare elektrikotik energia gutxiago kontsumitzea ahalbidetuko dute.

Led panelen kontsumoa 62 watt-ekoa da. Eguzki panelek energia jaso, eta bateria batean pilatuko dute, egunean panelek lanean egon beharko duten 18 orduetan energia hornitu ahal izateko. Bateria dimentsionatuta dago energia biltegiratuta edukitzeko eta egun bat baino gehiago jarraian zerua grisa eta lainotuta egonda ere panelak funtzionamenduan egon ahal izateko moduan. Esperientzia honen bitartez, panelen funtzionamendua monitorizatuko da aztertzeko ea beste geltoki batzuetan instalatu daitezkeen. Momentuz, probako lehen asteetako emaitzak onak izaten ari dira.

Dbusek Gipuzkoako beste bi enpresarekin batera garatu ditu panel horiek, Gekoin Ingenieros eta Argisun enpresekin batera, zehazki. Beste hiri batzuetan instalatuta dauden eta eguzki energiaz elikatzen diren informazio panelak ez bezala, horien kontsumoa txikiagoa baita, Dbusek erabilitako soluzioan Donostian martxan dauden panel elektronikoetan oinarritu dira, eguzki plakak sartzeko.

Erabiltzaileen %82k eskura dituzte panel elektronikoak.

Dbusek 114 panel elektroniko dauzka geltokietan, 2005ean lehenengoak instalatu zirenetik. Panelak batez ere markesina duten geltokietan daude kokatuta. Izan ere, markesina duten geltokien heren batek baino gehiagok informazio panel bat daukate iritsiera denboren eta beste gorabehera batzuen berri emateko. Horrek esan nahi du Dbuseko erabiltzaileen %82k panel elektrikoren bat dutela geltokietan. Era berean, Dbusek unitate gehiago instalatzea espero du, erabiltzaileentzako informazio zerbitzua hobetzeko asmoarekin.

Gainera, Dbusek mugikorretarako doako aplikazio bat dauka iOSerako. Androiderako eta Windowserako, iritsiera orduak azkar eta erraz kontsultatu ahal izateko, edozein lekutatik eta edozein unetan. Web orrian ere kontsultatu daitezke iritsiera orduak.

E-MOBASK proiektua Eskualdeen Garapenerako Europako Fondoak (FEDER) kofinantzatu du %65ean, Interreg V-A Espainia-Frantzia-Andorra programaren bitartez (POCTEFA 2014-2020). POCTEFAren helburua da Espainia-Frantzia-Andorra mugako eremuaren integrazio ekonomikoa eta soziala indartzea. Batez ere mugaz gaindiko jarduera ekonomikoak, sozialak eta ingurumenekoak garatzen laguntzen du, lurralde garapen iraunkorraren aldeko estrategia bateratuen bitartez.

Datozen egunetan, Dbusek 12 metroko bederatzi autobus erosteko lizitazio prozesuari ekingo dio. Autobusak 2019an erosiko dira, eta 2020an jarriko dira zerbitzuan. Espero da ibilgailuen erosketa honen esleipena datozen hilabeteetan egin ahal izatea, eta datozen lau urteetan ezaugarri horiek dituzten beste 30 autobus gehiago ere erosi ahal izatea.

Lizitatuko diren autobus berriek Dbuseko flotaren ezaugarri guztiak beteko dituzte, hau da, plataforma baxuak eta arrapala elektrikoak edukiko dituzte mugikortasun murriztua duten pertsonentzat, autobusa %100 irisgarri izan dadin. Lizitazioan bi lote bereiziko dira, autobusen teknologiaren arabera, izan ere, dieselak izan daitezke edo gutxienez DGTaren ECO etiketa edukiko duten autobusak, hala nola autobus hibridoak, hibrido-elektrikoak, gasezkoak, etab., etiketak dieselaren alternatiba den energia-iturria dutela adierazten baitu. Horrez gain, erregaiaren aurrezpena, igorpen kutsatzaileen eta kutsadura akustikoaren murrizketa eta funtzionaltasun batzuk edukitzea (start&stop eta start&go sistemak eta gidatze erosoa, besteak beste) baloratuko dira.

Azken urteetan, Dbus ahalegin handia egiten ari da bere flota apurka-apurka berritzeko. Autobus berri horiei Dbusek berriki zerbitzuan sartu dituen 12 metroko 14 autobus hibridoak gehitu behar zaizkie, MAN etxearen  Lion’s City NL HÍBRIDO (A37) modelokoak baitira. Dbusek bere flotako autobus zaharrenak ordezteko ibilgailu berriak jarri behar ditu zerbitzuan, eta premia horri erantzuten dio autobus hauen erosketak.

Gaur egun, Dbusek 12 metroko 3 autobus %100 elektriko ditu, eta 38 autobus hibrido, eta horietatik 19 Solaris etxearenak dira eta 19 MAN etxearenak.  Ildo horretan, autobus berriak sartuta, aurreikusten da 2020an 12 metroko autobusen %50 gutxi gorabehera elektriko-hibridoak izango direla eta ingurumena gehien errespetatzen duten flotetako bat izango dela. Aurreikusten da, baita ere, urtean  1.000 tona CO2 gutxiago igorriko direla.

Mugikortasun iraunkorraren kudeaketa eraginkorra eta garraio publikoaren garapen handiagoa lortzeko xedez, Donostiako Udalak Donostiako alokairuko bizikleta publikoen sistema kudeatzeko enkargua egingo dio Dbusi. Horren harira, gero eta gehiago dira bizikleta publikoaren sistemak hiri garraio gisa hartzen dituzten hiriak eta, hori dela eta, garraio publikoko enpresa operadoreak hasi dira sistemok kudeatzen. Martxoaren 12an Dbuseko Administrazio Kontseilua egingo da eta bertan sistemaren ezaugarriak zehaztuko dira.

Dbizi alokairuko bizikleta publikoaren sistema 2008aren amaieran jarri zen abian. Hasiera batean esperientzia piloto gisa sortu zen, alokatzeko bost estaziorekin eta ehun bizikleta mekanikorekin. Arrakasta izan zuenez, ondoren Donostiako Udala sarea handitzen joan zen eta 2013an sistema berria jarri zen, bizikleta elektrikoekin, hirian dauden aldapak igo ahal izateko eta urrutien dauden auzoetara iritsi ahal izateko.

Urrats berri bat sistemaren hobekuntzan

Urte hauetan esperientzia hartu ondoren, Udalak sistema hobetu nahi du eta bizikletaren erabilpena sustatu nahi du, hirian dauden garraio publikoko beste era batzuen osagarri gisa. Horretarako, enkargua egin dio Dbusi lizitatu beharko den sistema berri bat abian jarri dezan. Sistema berria esleitu ondoren, hurrengo 4-7 hilabeteetan sistema funtzionatzen hasi beharko da, eta denbora tarte horretan egungo bizikleta publikoko zerbitzua ere martxan egongo da, hau da, ez da zerbitzua etengo. 

Kudeaketa sistema berriarekin, Dbizi Dbusen eskaintzaren barruan sartuko da eta alokairuko bizikleta publikoen zerbitzuak Dbusen zerbitzuen katalogoan sartuko dira. Sistemak ordutegi zabalagoa izango du, 6:00etatik 00:00etara, eta bizikleta mekanikoak ere edukiko ditu. Horrela, eskaintza biderkatu egingo da eta sistema malguagoa eta osoagoa izango da, eta kalitatea handiagokoa. Horrela, bada, sistema mistoa izango da, bizikleta elektrikoak eta mekanikoak eskainiko baititu.

Sistema berria progresiboki jarriko da matxan

Sistema berriak bi mugarri garrantzitsu edukiko ditu:

– Kontratuko lehen urtean, egungo zerbitzutik abiatuta, 120 bizikleta eta 16 estazio egongo dira (gaur egun, 115 bizikleta eta 16 estazio daude), eta zerbitzua zabalduko da. 267 bizikleta mekaniko gehituko zaizkio, dagozkien 32 estazioekin hiriko gune lauan, gune horretan jada badago-eta bidegorrien sarea. Sare mistoa honako kokaleku hauek osatuko dute: 9 estazio Erdialdean, 3 Antiguon, 6 Ibaetan, 6 Grosen, 9 Amaran, 5 Egian, 1 Loiolan, 1 Intxaurrondon, 3 Aieten eta 1 Ategorrieta-Ulian.

– Kontratuko laugarren urtean, bizikleta publikoen sistema leku garaietan eta Erdialdetik urrun dauden auzoetara zabalduko da, bizikleta eta estazio elektriko gehiago jarriz, alde horietan bizikletetarako azpiegitura gauzatzen hasi ondoren. Aurreikusita dago 24 estazio gehiago instalatzea (22 elektriko eta 2 mekaniko), 137 bizikleta gehiagorekin (120 elektriko eta 17 mekaniko). Hauek dira aurreikusten diren kokalekuak: 4 estazio Altzan, 3 Erdialdean, 1 Antiguon, 1 Ibaetan, 2 Grosen, 1 Egian, 1 Amaran, 2 Martutenen, 3 Loiolan, 2 Intxaurrondon, 1 Bidebietan eta 1 Aieten. Horrez gain, beste 2 estazio gehiago jartzea aurreikusten da, baina ez da erabaki non.

Zerbitzuaren kalitatea eta segurtasuna bermatu nahi da

Kudeaketa sistema berriarekin lortu nahi den helburu nagusietako bat da bandalismoa eta lapurretak murriztea. Horretarako, bizikletak ainguratzeko sistema hobetuko da eta indartu egingo da erabiltzaileak identifikatzeko sistema. Era horretan, kontrolatu nahi da non dagoen utzitako bizikleta bakoitza, bai eta mailegu bakoitzaren iraupena ere, bizikletak era arduratsuan erabil daitezen eta sistema bizikletak erabiltzeko egoera optimoenean egon dadin. Sistema berriarekin, halaber, espazio publikoa optimizatu nahi da eta mugitzen ez diren bizikletekin espazio publikoan bizikleten aparkalekuak betetzea saihestu, normalean bizikleta erabiltzen dutenentzat bizikletak aparkatzeko leku gehiago izatea ahaleginduz.

Kalitatea handiagoa izan nahi horretan, sistemak UNE 13816 egiaztagiria ere izango du, zerbitzu on bat bermatzeko. Dbusek egiaztagiri hori 5-Benta Berri, 13-Altza eta 28-Amara-Ospitaleak autobus lineetan du, kalitate estandar horiek linea guztietan aplikatzen baditu ere. Bizikleta sistemari araua aplikatuta zerbitzuaren kalitatearen jarraipen hobea egingo da eta era eraginkorragoan erantzungo zaie sistemaren eskakizunei.

Dbusen eta Donostiako Udalaren Mugikortasun Departamentuaren ordezkaritza bat Madrileko Udal Garraio Enpresaren (EMT) instalazioetan egon da bisitan, Mugikortasuneko eta Garraioetako zinegotzi Pilar Arana buruan zutela.

Bisitan, elektromugikortasunaren alorrean eta autobus %100 elektrikoak kudeatzen duten esperientziaren berri eman ahal izan dute, bai eta dituzten ticketing soluzio berritzaileak jakinarazi ere, hala nola autobusetan EMV kontakturik gabeko banku txartelekin ordaintzeko sistema. Madrileko EMT enpresak, halaber, gidatze autonomoari eta bizikleta elektrikoaren zerbitzu publikoari lotuta dituen proiektuak aurkeztu ditu.

Horretaz aparte, Donostiako ordezkaritzak xehetasunez ezagutu ahal izan ditu igorpen gutxiko guneetako proiektua eta hiriaren erdialdera sartzeko ingurumeneko mugapenak, garraio publikoaren funtzionamendua eta herritarren bizi kalitatea hobetzeko ezarri direnak.

Dbusek badauka jada 12 metroko 14 autobus hibrido gehiago. MAN etxearen Lion’s City NL HIBRIDO modeloko autobusak dira (A37), Dbusek bere flotan sartu duen autobus hibridoaren azken modelokoak, alegia. Gaur aurkeztu dira ibilgailuak, Donostiako Udaletxean egindako ekitaldi batean, Udaleko alkate Eneko Goia, Mugikortasun eta Garraioen zinegotzi Pilar Arana, Dbuseko zuzendari gerente Igor Gonzalez eta MAN Truck & Bus Iberia enpresaren Hiri Ibilgailuen arduradun komertzial Tomas Merino bertan zeudela.

Aurkeztutako ibilgailuak zerbitzuan sartu dira progresiboki, Konpainaren diesel autobus zaharrenen ordez, flota berritzeko planarekin jarraituta.

Autobus hibridoen ezaugarriak

2018ko otsailaz geroztik Dbusek modelo horretako lau autobusak ditu. MAN etxearen Lion’s City NL Hibrido modeloak igorpenak %25 inguru murrizteko aukera ematen du antzeko ezaugarriak dituzten autobusen aldean, eta agerian uzten du Dbusek ekologia eta jasangarritasunarekin duen konpromiso etengabea. Ildo honetan, aurreikusten da urtean 350 tona CO2 gutxiago igorriko dela.

Ibilgailu horiek bezala, autobus hibrido berriek hobekuntza batzuk dituzte:

– “Serie”-ko konfigurazioa, abiadura kaxarik gabea, gidatzea oso eroso egiten duena.

– Frenatzearen energia berriro erabilgarri egiten dute, suabeago frenatuz, freno elementu mekanikoen kontserbazio handiagoa daukate eta energia gordetzeko sistemari etekin handiagoa ateratze diete.

– Arrive & Go funtzio berritzailea dute, zeinarekin ibilgailua geltoki batera hurbiltzen denean eta ibilgailua abiarazten denean edo abiarazten ari den bitartean modu elektrikoan baino ez duen funtzionatzen, gasik igorrik gabe eta ingurunean kutsadura akustikorik eragin gabe.

– Eskatutako geltokiaren kartela dute atzeko aldean erabiltzaileen erosotasunerako.

– USB kargagailu bi dituzte, bidaian zehar gailu elektronikoak doan kargatu ahal izateko.

– Ateetan kamerak ere badituzte harrapatuta geratzea eragozteko, baita atzera martxa egiterakoan talkak eragozteko ere.

– Ateen aldeetan led argiak, horiek zabaltzean eta ixtean pizten direnak.

– Ibilgailuen argi guztiak, baita kanpoko kartelena ere, led argiak dira, aurrezpen energetiko handiago ahalbidetzeko eta hobeto ikusteko.

Ibilgailu berri hauek gehitzeak 4.632.600 euroko inbertsioa eskatu du, eta inbertsio hori bankuko mailegu baten bitartez finantzatzen ari da. Dbusek azken hamarkadetan egin duen autobus erosketarik garrantzitsuenetako bat da.

Era berean, 14 autobus hibrido berri horiek sartuta, Dbusek bere flotan dituen 12 metroko autobusen ia %45 elektriko-hibridoa da jada, eta ingurumenarekin errespetutsuak diren flotetako bat.

Autobus maketa berria

Dbusek autobus maketa berri bat kaleratu du ibilgailu modelo berri honetan oinarrituta, hau da, MAN etxearen Lion’s City NL Hibrido autobus modeloan oinarrituta.

Maketak autobus modeloa zehaztasunez irudikatzen du, eta datozen egunetan Dbusen webgunearen bitartez eskuragarri egongo da. Webgunearen atal berean, MAN etxearen LION’S CITY modeloko autobusaren maketa ere eskuratu daiteke oraindik ere.