Author: itziar

Bigarren urtez jarraian, Kutxak urtero antolatzen duen “Donostia ezagutu” programara batu da Dbus.

Programa honi esker, uztaila eta abuztua artean 300 inguru haurrek bisitatu dituzte Dbuseko kotxerak, instalazioak bertatik ezagutuz.

Bisitak ikuspuntu didaktikoarekin planteatu dira eta Donostiako enpresa garrantzitsuenetakoa den Dbusen funtzionamendua azaltzen da. Bisita hauen helburuetako bat haurrak garraio publikoa gehiago ezagutzea da, honen erabilerara areagotzeko asmoz.

Bisitan zehar enpresaren antolakuntza eta gidari, ikuskatzaile eta mekanikarien lana azaltzen dira. Era berean, tailerren funtzionamendua, garbiketa, mantenua eta horniketa ere azaltzen dira. Haurrei autobusen kontrol zentroa erakusten zaie, eta baita lineak, ibilbideak, ordutegiak, informazio panelak eta autobusetan ordaintzeko erak ere.

Udan egin den ekintza honek 125.urteurrena dela eta Dbus egiten ari dena osatzera dator. Programaren barruan, Donostiako ikastetxeetako ikasleen bisitak jaso dira, bai eta hiriko auzoetako bizilagunenak ere. Bertaratu diren guztiek Konpainiaren eta bere langileen egunerokoa berta-bertatik ezagutzeko aukera izan dute.

Bere Kalitate Planaren baitan DBUSek merkatu ikerketa bat egin du 2012ko lehen seihilekoan DBUSeko linea guztietako erabiltzaileen gogobetetze maila neurtzeko helburuarekin.

Horretarako, inkesta bat egin du autobusetan bertan, zerbitzurako esanguratsuak diren alderdiez galdetuta eta alderdi horiei 1etik 10erako puntuazioa emateko eskatuta.

Oro har, erabiltzaileek oso ondo baloratu dituzte aztertutako alderdi guztiak. Batez beste 7,42ko puntuazioa eman diete. Baloratutako alderdi guztiak ontzat eman dituzte; oso nota altua eman diete, 5,88tik gorakoa alegia.

Lortutako nota, berriro ere, aurreko urteetan egindako inkestetan lortutakoak baino handiagoa izan da, notarik altuena 2008an lortutakoa izanik, orduan batez beste 7,30eko nota lortu zen eta.

Linea aldaketak, puntualtasuna, irisgarritasuna, segurtasuna eta gaueko zerbitzuak dira erabiltzaileek hoberen baloratu dituzten alderdiak. Horiek denek 7,90 baino puntuazio handiagoa lortu dute. Honakoak dira banan-banan erabiltzaileek hoberen baloratu dituzten alderdiak:
– Lineaz aldatzeko aukera (8,88)
– Mugikortasun urria duten pertsonen irisgarritasuna (8,36).
– Gaueko zerbitzua asteburuan zehar – GAUTXORIAK (8,11)
– Puntualtasuna. Eskainitako zerbitzua betetzea (7,92)
– Seguru sentitzea bideo-zaintzako sistemarekin (7,90)

Hoberen baloratutako lineak hauexek izan dira:
– 21. Linea-Mutualitateak-Anoeta (7,73)
– 28. Linea-Amara-Ospitaleak (7,69)
– 13. Linea-Altza (7,65)
– 14. Linea-Bidebieta (7,63)
– 9. Linea-Egia-Intxaurrondo (7,52)
– 5. Linea-Benta Berri (7,50)

2012an erabiltzaileen gogobetetzea hobetu egin da oro har linea guztietan.
• 2008an 26 lineak ematen zuten zerbitzua eta denek 7 puntu baino gehiagoko balorazioa dute.
• 2012an 26 lineak ematen dute zerbitzua eta denek 7,20 puntu baino gehiagoko balorazioa dute.

Azken inkestan baloratutako alderdiak eta alderdi bakoitzean lortutako nota ikusteko, deskargatu ondorengo dokumentua.

> Deskargatu galdetegia (pdf)

Pasa den abuztuaren 14an Dbusek Kaliforniako (AEB) Berkeleyko Unibertsitateko Ingeniaritza Zibileko Sailetik bisitan etorritako ordezkariak hartu zituen Donostian dituen instalazioetan.

Bisita Berkeleyko Unibertsitateko Garraio Ikasketetarako Institutuak Dbuseko kudeaketa sistema ezagutzeko zuen interesak bultzatuta izan da, eta batez ere Dbusi bidaiarien garraio sare bat eraginkortasunez kudeatzea eta, horregatik, erreferentziazko enpresa bat izatea ahalbidetu dioten garapen teknologikoak ezagutzeko.

Bisitan zehar, Berkeleyko Unibertsitateko ordezkariek Kotxetegietako instalazioak ikusi ahal izan zituzten, eta zehatz-mehatz egiaztatu zituzten Dbuseko autobus flotan instalatutako azken aurrerapen teknologikoak bai eta autobusen erabilera, efizientzia eta segurtasuna hobetzeko kontrol eta kudeaketa sistemak ere.

Dbusetik oso garrantzitsutzat jotzen dugu nazioarte mailan hiriarteko garraioaren hobekuntzan lanean ari diren erakundeekin harremanetan egotea, kanpoko esperientzietatik ikasteko aukera ematen duelako eta etorkizuneko ikuspegi berri bat ematen digulako, lankidetza berriak eta baterako proiektuak sortzeko aukerak irekitzeaz aparte.

Berkeleyko Unibertsitatetik bikain baloratu dute Dbusek egiten duen lana, eta bisitan zehar aukerak ireki ziren etorkizunean Berkeleyko Unibertsitateko Garraio Ikasketetarako Institutuak eta Dbusek elkarrekin Donostiako garraio publikoko zerbitzuan hobekuntzak ekarri ahal izango dituzten proiektu komunak garatzeko.

Lurraldebuseko txartelak Dbusen lehendik zenituen abantaila guztiak eskaintzen dizkizu, azkarragoa eta errazagoa da birkargatzeko, eta gainera Gipuzkoa guztian zehar ordainketa modu berarekin bidaiatzeko aukera ematen dizu.

Txartel eskaera, birkargatzea eta erabilera

Lurraldebuseko txartelak baimendutako kioskoen sarean birkargatu daitezke, bai eta horretarako prestatuta dauden Kutxabankeko kutxazainetan ere. Gainera, orain Askatasunaren Hiribideko 20.ean eguneko 24 orduetan irekita dagoen makina duzu, edozein garaitan eta erraztasun guztiz zure txartela birkarga dezazun.

Aurki ezazu gertuen duzun Lurraldebusen birkargatze gunea:
> Joan bilatzailera

Lurraldebuseko txartela DBUSeko autobusetan erabiltzean, txartelaren saldotik bonobus arruntaren tarifari dagokion zenbatekoa kenduko zaio. Aurretik aipaturiko guneetan txartelak birkargatzeko orduan, dagozkion hobariak aplikatuko zaizkio.

Ez galdu aukera hau zure bidaiatzeko modua errazteko. Gozatu Dbus-en bidaiatuz, Lurraldebusen abantaila guztiekin. Orain, inoiz baino errazago.

Txartelei buruzko informazio guztia, www.dbus.eus web orrian dago eskuragarri.

Pasa den uztailaren 24an Dbusek Georgiako Savannah hiri estatubatuarreko ordezkaritza bat izan zuen bisitan.

Bisitara hiri horretako garraio konpainiaren arduradunak etorri ziren, bai eta garraio publikoan aditua diren aholkulari estatubatuarrak ere. Taldeak CAT garraio konpainiaren Zuzendari Exekutiboa izan zuen buru.

Savanna Georgia estatuko hiri garrantzitsuenetarikoa da, bere erakargarritasun turistikoagatik ezaguna, urtero milioi batetik gora bisitari jasotzen baititu. Chatham Area Transit (CAT) enpresak 271.000 biztanle dituen zonalde batean dihardu, 19 autobus linearekin auzo periferikoak gune historikoarekin lotuz, egunero-egunero dabiltzan 69 autobusaren bitartez. CAT enpresak 3,3 milioi bidaiari inguru ditu urtero, enpresak eskaintzen dizkien hiri autobus zerbitzuei eta mugikortasun murriztua duten pertsonei eskaintzen dien atez ateko zerbitzuari esker.

Dbus-eko arduradunek eskainitako bisita honetan, ordezkaritza harrituta gelditu zen Dbusek duen bidaiari kopuru handiarengatik, autobusen efizientziagatik eta zerbitzuen errentagarritasunagatik. Bisitan zehar kudeaketa hobea garatzen laguntzen duten teknologia berrien aplikazioa, bidaiarienganako komunikazioa eta segurtasuna zuzenean ezagutu ahal izan zuten. Dbus-ek erabiltzen dituen autobusetan bereziki azpimarratuak izan ziren euren irisgarritasuna, bioerregaien erabilera eta azken belaunaldiko autobus hibridoa.

Dbusetik ezinbestekotzat jotzen dugu nazioarteko garraio enpresekin harreman zuzena izatea; izan ere, beste enpresa batzuekiko interakzioak hiriko autobus zerbitzua hobetzen laguntzen du, esperientzietatik ikasita eta ideia eta ekimen berriak sortuaz.

Eroski Consumer aldizkariko teknikariek azterlan bat egin dute Espainiako 18 hiriburutan gurpildun aulkian mugitzen den erabiltzaile baten laguntzarekin eta Dbusen autobus eta markesinen egokitasuna goraipatu dute.

Dbusen zerbitzua lider da irisgarritasuna hobetzeko teknologiaren aplikazioan, eta erabiltzaileek beraiek ere lorpen hori aitortu diote. Eroski Consumer aldizkariak egindako azterlanean, Dbusek notarik altuena jaso du hiri garraioaren irisgarritasunean. Hoberen baloratu diren atalak izan dira espazioa eta geltokietako irisgarritasuna, autobusaren arrapalaren funtzionamendua eta inklinazioa edo kantzelatzeko makinetara iristeko erraztasuna.

Era berean, Donostiako hiriaren irisgarritasunak ere notarik altuena jaso zuen Valladolid eta Iruñearekin batera. Erabiltzaile ezinduek hiria zeharkatu zuten ondokoak baloratuz: espaloietako ertzen altuera, zoruaren egonkortasuna edo mugikortasuna eragotzi dezaketen gainerako arkitektura mugak. Emaitzek diote Donostia modu ezin hobean egokitu dela gurpildun aulkian mugitzen diren biztanleen beharretara.

1886an Donostiak 26.000 biztanle baino zertxobait gehiago zituen eta hedatze prozesuan sartuta zegoen. 22 lehenago harresiak eraitsi zituzten eta urte bete beranduago Gran Casino inauguratuko zen.

Hiritar batzuen ekimenez, abuztuaren 28an Donostiako Tranbia Konpainia jaio zen, eta 11 hilabete beranduago, 1887ko uztailaren 18an, zerbitzua ematen hasi zen zaldiek tiratutako tranbiekin; handik gutxira tranbia horiek kendu eta tranbia elektrikoak jarri zituzten haien ordez.

Garraiobide kolektibo hau hirian sortzea Erabilera publikoko obratzat jo zuten jada 1886an, eta horrek behartu zuen Konpainia azpiegitura garrantzitsuak egitera, esaterako Kontxa eta Ondarreta lotzen dituen tunela, gaur egun hirirako funtsezkoa dena.

1948an trolebusak ezartzen hasi ziren tranbia zaharrak ordezkatzeko, eta, garai batean, gainera, bi solairuko trolebus enblematikoak ere ekarri ziren Londresetik. Azkenean trolebus guztiak autobusekin ordezkatu ziren, malgutasun eta erosotasun handiagoa eta hiriko leku garaienetara iristeko aukera ematen zutelako.

Lineei dagokienez, bilakaera handia izan dute, hiriak berak izandakoarekin batera. Lehen linea, 1887an inauguratu zena, Kontxa, Boulevarra eta Ategorrietako kotxetegiak lotzen zituen. Ondoren eta bereziki autobusak ezarri zirenetik aurrera, zerbitzuak hiriko zonalde gehienetara zabaldu ziren, eta, orain, sartu diren azken mikrobusekin esan daiteke zerbitzua donostiarren %99ri heltzen zaiela.

Bere historian zehar Konpainiak arazo ekonomiko handiak izan zituen, eta horiek beti Udalak urtero egiten zizkion diru ekarpenekin gainditu ahal izan ditu. Konpainiaren egoera ekonomikoa kaskartu egin zen eta horrek egoera larritzea ekarri zuen, baina zerbitzua donostiarrentzat garrantzitsua zenez, 1981eko irailaren 30ean, hau da, duela 30 urte baino gehiago, Donostiako Udalak enpresaren kapital sozial gehiena erosi zuen. Enpresa udalaren eskura igarotzearekin posible izan da linea berriak sortzea betidanik zerbitzurik izan ez duten auzo eta zonaldeetarako, kasu askotan ekonomikoki errentagarriak izan ez diren lineak, hain zuzen ere. Udalaren eskura igarotzeak, halaber, donostiarren kolektibo askorentzat tarifa murriztuak aplikatzea ahalbidetu du, esaterako errenta txikiko pertsonentzat, langabetuentzat edo erretiratuentzat edo autobusen ohiko erabiltzaileentzat, besterik ez. Zerbitzuaren hasierako prezioa 10 zentimo izan zen bidaia bakoitzeko, gaur egungo tarifen aldean askoz handiagoa dena.

Gaur egun DTK oso eredu ezaguna da garraio publikoko enpresen artean; izan ere, Konpainiak gaur egun jasotzen duen diru ekarpena txikiena da, gure inguruko hirietako garraio zerbitzuekin alderatuta, eta, gainera, erabiltzaile asko ditu. Hasierako helburua urtean 500.000 bidaiari izatera heltzea bazen, gaur egun 29 milioi erabiltzaile baino gehiago ditu urtean, zifra errekorra autobusu erabilerari dagokionez, Donostiaren tamainaren antzekoa duen edozein hiri europarretan erabilera txikiagoa baita.

Hori dena ezinezkoa litzateke guztion ahaleginik gabe, bai sortzaile eta hasierako akziodunena, bai urte hauetan guztietan zehar DTKtik pasatu diren langile guztien edo hirian izan diren alkate eta udal korporazio guztiena, autobusaren erabilera bultzatu eta konpainiaren hobekuntzen alde egin dutelako, eta batez ere Donostian autobusa modu masiboan erabili duten eta erabiltzen ari diren hiritar guztiei esker.

Gaur egun, 125 urte igaro eta gero, Gipuzkoako enpresa zaharrenetako bat izaten jarraitzen du, bai eta Europan garraio publiko zerbitzuak eskaintzen denbora gehien daramana ere, eta, horretaz aparte, Konpainia inoiz baino inplikatuagoa dago Hiriaren mugikortasunaren hobekuntzan. Hori dela eta, zorionak 125 urte hauengatik, batez ere donostiar guztiei, autobusa modu masiboan erabiltzen dutelako eta, horrekin, Donostia hiria bizgarriago, garbiago, onuragarriago eta gizatiarrago egiten laguntzen dutelako, inolako zalantzarik gabe.

Gerardo Lertxundi
Zuzendari Gerentea

Aste honetan bete dira 125 urte Donostiako Tranbia Konpainiak bere lehen zerbitzua eskeini zuenetik. Honekin batera 125.urteurren honetan ospatutako ekitaldi eta ospakizunei amaiera eman zaie.

Azken hamabi hilabetetan hiritar guztien parte-hartze irekia izan den hogei ekitaldi baina gehiago ospatu dira, urteurren garrantzitsu hau ospatu asmoz. Horien artean kultur ekintzak, argazki, kontakizun eta bideo lehiaketak, herri festak Alderdi Ederren, 125.urteurreneko liburuaren argitalpena, haur eta helduentzat emanaldiak, ate irekiak kotxeretan, DTK eta Donostiaren iragana eta egungo historiaren inguruko hitzaldiak, eta Dbus-eko langile eta familientzat Udaletxean harrera eta beste hainbat ekitaldi antolatu dira. Hortaz gain mugikortasun sostengarrian aditua den Peñalosa jaunaren eskutik hitzaldi irekia ere ospatu zen, bai eta DTK-ren historiako autobusen erakusketa ere Alderdi Ederren.

Dbus-etik ekitaldi guzti hauek hiritarrak gogoan edukita antolatu nahi izan ditugu, Donostiako hiritarrekin eta hiritarrentzat, beraiek baitira 125 urte hauen protagonistak. Horregatik, ekintza ezberdinetak parte hartu duten milaka hiritarrei gure esker ona adierazi nahi diegu, 125.urteurren hau gure hiriko gertaera nagusienetakoan bilakatu baitute.

Urteurren honetan hainbat erakunde izan ditugu laguntzaile, Donostiako Udalarekin hasita, eta Kutxako Gizarte Laguntza eta Gipuzkoako Foru Aldundiarekin jarraituz, beraiek izan baitira laguntzaile nagusiak. Babesleen artean Burillo Karrozeriak, Man Industria Ibilgailuak eta Fnac azpimarratu nahi genituzke, hainbat ekintzetan laguntzeagatik. Kolaboratzaileen artean Gipuzkoako Argazkigintza Elkartea, Burdinbidearen Euskal Museoa, Autobusaren Lagunen Elkartea eta Juanjo Olaizola, José Manuel Etxaniz eta Javier María Sada bezalako pertsonaia nabarmenak azpimarratu nahi ditugu.

Dbus-eko langileetaz ez genuke ahaztu nahi, euren laguntza eta parte-hartzea ezinbestekoak izan baitira 125.urteurren honetan, euren eguneroko lanarekin 125 urteko historia ahalbidetuz.

125.urteurren honetan Dbusek ahalegin berezia egin du egungo komunikazio kanaletan egoteko, besteak beste gure www.dbus.es webgunean, autobusetako DvBus informazio kanalean, gure YouTube kanalean edo Dbus-ek presentzia duen Facebook eta Twitter bezalako sare sozialetan.

Esker onekin jarraituz, Dbus-etik komunikabideen laguntza nabarmendu nahi dugu, euren lanik gabe hiritar guztiengana iristea askozaz zailagoa izango litzateke eta.

125.urteurreneko azken ekintza moduan, gaur utzailak 19, Dbus-en webgunean “Donostiako Tranbia Konpainia (1887-2012): Gipuzkoako hiriburuan garraio publikoa 125 urtez” doktoretza tesia argitaratuko da, Juanjo Olaizolak idatzia eta UNED-ek Cum Laude-z nabarmendua.

Donostiarrekiko eskerrik onena adieraziz amaitu nahi dugu 125.urteurren hau, donostiarrak eredu baitira euren eguneroko garraiorako autobusaren erabilera masiboan, euren konfiantzarekin Donostia bere tamainako hirien artean garraio publikoa gehien erabiltzeagatik eredu baita.

Ehunka pertsona hurbildu ziren aste-bukaeran zehar Dbus-en autobus esanguratsuenen erakusketara Alderdi Ederren. Bertan Londrestik etorritako trolebus zahar bat, iada erretiratuta dagoen Mercedes 318 bat eta egun kalean dabilen autobus hibridoa izan ziren ikusgai.

Dbus-etik erakusketa arrakastatsutzat jotzen dugu, ehunka hiritar eta bisitari hurbildu baitziren Alderdi Ederreko lorategietara Konpainiako autobus esanguratsuenak bertatik ikusi eta esploratzeko. Ikusmin handiena sortu zuen autobusa trolebus zaharra izan zen, seguruenik oroipen maite asko ekarri baitzion bati baino gehiagori. Haur zein helduek duela berrogeita hamar urte Donostiako hiritarrek nola bidaiatzen zuten deskubritzeko aukera izan zuten autobusen barnean ibiliaz, DTK-ren historiako altxorretako bat ezagutuz. Erakusketak iraun duen hiru egunetan zehar bisitariek Konpainiaren 125.urteurreneko opariak jaso zituzten, besteak beste boltsak eta eguzkitik babesteko egokiak izan ziren txapelak.

Dbus-etik erakusketan zehar hiritar eta bisitari guztien aldetik izandako laguntza eta harrera zabala eskertu nahi dugu. Ez dago gure urteurrena ospatzeko eguneroko lanaren bitartez kalitatezko zerbitzua eskaini nahi diegun horiekin elkarbanatzea baino modu hobeagorik.

Halaber, Dbusek Burdinbidearen Euskal Museoaren laguntza eskertu nahi du, egun hauetarako normalean Azpeitiako museoan erakusgai egoten den Trolebusa uzteagatik, bai eta Autobusen Lagunen Gipuzkoako Elkartearen laguntza ere, 318 autobusaren mantentze lanetaz arduratzen delako. Horretaz gain, Dbus-eko langileei gure esker ona eman nahi diegu, astebukaeran zehar koordinazio lanetan eginiko esfortzuagatik.

Donostiako Tranbia Konpainiaren 125. urteurrenaren ospakizun ekitaldiekin jarraituz, Dbusek erakusketa antolatu du DTKren historiako epe desberdinetako 3 autobusekin. Ekitaldi hau Carrocerias Burilloren laguntzarekin antolatu da.

Uztailaren 6an, 7an eta 8an Alderdi Ederreko zabalgunean, udaletxe aurrean, DTK-k historian zehar izan dituen 3 autobus mota egongo dira ikusgai. Erakusketa ireki honi esker hiriko garraio publikoaren udal enpresak azken 50 urteotan izan duen garapena aurrez-aurre ikusi ahal izango da.

Hauek dira ikusgai egongo diren trolebusak:

o 2 solairuko BUT Q-1 trolebusa. 60-70 hamarkadetan Londonetik ekarritako trolebusa, Konpainiaren 75. urteurrenarekin batera.
o Mercedes 318 autobusa. 80-90 hamarkadetako ibilgailu klasikoa, Konpainiaren 100. urteurrenarekin batera.
o MAN LIONS CITY HYBRID autobusa. Azken teknologiako autobusa, Dbusera ekarria Konpainiaren 125. urteurrenarekin batera.

Uztailaren 6an, 7an eta 8an, autobusen erakusketaren ordutegia 11:00etatik 14:00ak arte izango da goizez, eta arratsaldez 16:00etatik 20:00etara. Ordutegi honetan zehar autobusen barnera sartu ahal izango da aspaldiko garaiak gogoratzeko eta autobusen garapena nolakoa izan den ezagutzeko.

Dbusek Burdinbidearen Euskal Museoaren laguntza eskertu nahi du, egun hauetarako normalean Azpeitiako museoan erakusgai egoten den Trolebusa uzteagatik, bai eta Autobusen Lagunen Gipuzkoako Elkartearen laguntza ere, 318 autobusaren mantentze lanetaz arduratzen delako.

Era berean, Dbusek eskertu nahi du 125. urteurreneko ekitaldietako laguntzaileak diren Gipuzkoako Foru Aldundiaren eta Kutxa Gizarte Ekintzaren babesa.