Author: Esti

“Urteko Enpresak” izeneko sarien XXIII. edizioan Dbus “2015. urteko Enpresa” aukeratu dute bidaiarien hiri garraioaren kategorian. “Autobuses&Autocares” aldizkari espezializatuak antolatutako sariak dira, eta sektorean prestigio handia dute. Saria entregatzeko jendaurreko ekitaldia Madrilen egingo da, abenduaren 11an. Sariak 1992az geroztik ematen dira eta bidaiarien garraio operadore estatalek garatzen duten lana azpimarratzen dute beraien hiru negozio segmentuetan: garraio erregularra, lineaz kanpokoa eta hiri garraioa. Hiri garraioaren sailean, aurreko urteetan Bilbo, Logroño, Valentzia eta Coruñako hirietako enpresak saritu dira, besteak beste.

Epaimahaiak, independentea eta sektoreko pertsona garrantzitsuz osatuta dagoelarik, parte hartu duten enpresetako bakoitzaren ustiapen datuak aztertu ditu eta, ondorioz, sariarekin Donostian bidaiariek oro har erabiltzen duten garraio publiko erregularraren zerbitzuaren kalitatea aitortzen da; erabiltzaileek ere oso ondo baloratu dute, urteko azken gogobetetze inkestak erakusten duenaren arabera.

Saria ematerakoan funtsezkoak izan dira garraio publikoaren erabilera handia eta autobus zerbitzuaren etengabeko hobekuntza, bai eta garraio ez kutsatzaileen erabilera sustatzeko aurrera eramandako ekimenak ere. Donostia da autobus erabilera indizerik handiena izan eta autobus zerbitzua efizientziarik handienaz eskaintzen duen hiria, donostiar bakoitzarengandik hurbilago dagoen eta abiadura komertzial eta puntualtasun handiarekin dabilen autobus sare batekin.

Berria irakurri (pdf)

Urriaren 21ean, asteartea, Dbusek Monterreyko Garraio eta Bidezaintzako Estatuko Kontseilutik (Mexiko) bisitan etorritako ordezkaritza bat hartu zuen bere instalazioetan.  Euskadira egindako bisita tekniko horretan, CETyV erakundeko profesionalek Kotxetegietako instalazioak ezagutzeko aukera izan zuten, eta Donostiako autobusetan instalatutako azken aurrerapen teknologikoen xehetasunak egiaztatu ere egiaztatu zituzten, esaterako antibunching-erako (autobusek bat ez egiteko sistema) eta gidatze eraginkorrerako sistema, itsuentzako audio bidezko informazio sistemak edo billeteak baliozkotzeko makina berriak, azkarragoak eta eraginkorragoak direnak, bai eta autobusen erabilera, eraginkortasuna eta segurtasuna hobetzeko kontrol eta kudeaketa sistemak ere.   

Monterreyko ordezkaritzak Ustiapenean Laguntzeko Sistema (SAE) ezagutu zuen. Sistema horrek teknologia berriak erabiltzea ahalbidetzen du erabiltzaileei zerbitzu hobea emateko, eta Kotxetegien eta gidarien arteko barne komunikaziorako bide bat sortzen du.   Sistema 2004an ezarri zen Dbusen, eta berari esker geltoki guztietan jakin daiteke autobusak noiz helduko diren, eta hurrengo geldialdiari buruzko eta geldialdi bakoitzean egin daitezkeen autobus aldaketen gaineko informazioa eman daiteke autobus barruan.

CETyV erakundeko arduradunak Donostiako Hiriko BRT sistema berritzaileaz ere (Bus Rapid Transit) interesatu ziren. Bus sistema hori, funtsean, garraiorako bide esklusiboak eta erreserbatutako plataformak dituen sistema bat da, konexio eraginkorra eta erabiltzaileari denbora errealean informazioa emateko sistema bikaina eta zerbitzuan modu optimizatuan planifikatzeko aukera eskaintzen dituena. Gaur egun Dbusek BRT sistema dauka bere bi lineatan, zehazki Benta-Berriko 5 linean eta Amara-Ospitaleetako 28 linean. Garraio kolektiborako sistema berritzailea eta adimenduna da, eta Dbuseko autobus sareko gainerako autobusekin bikain integratuta dago, eta berari esker hiriak 10.5 milioi bat euro aurrezten ditu urtean, istripuak, zaratak, eguratsera igorritako kutsatzaileak eta trafiko pilaketak gutxitu egiten dituelako. Mexikoko ordezkaritzak ustekabe atsegina izan zuen BRT sistemaren eraginkortasuna eta efizientzia ikusita, izan ere bere erabiltzaile kopurua eta abiadura komertziala (17,5 km/h) beste hiri batzuetako tranbia sistema askorenak baino handiagoa da

Ordezkaritzak oso positiboki baloratu zituen Dbusen azken urteetan ezarritako sistema teknologikoen emaitza onak eta Konpainiaren autobusek puntualtasunari eta abiadura komertzialari lotuta dituzten zifra altuak.  Dbuseko autobus elektrikoaz ere interesatu zen. Autobus hori Irizarrek sortu zuen eta uztailean jarri zen martxan. Ezaugarri horiekin Europan dagoen lehen autobusa da, eta Donostia da autobus hori zirkulazioan izan duen lehen hiria. Donostia lidertzat jotzen da Europan Garraio Publikoaren erabilerari dagokionez, eta, Elektromugikortasunaren esparruan, Donostia guztiz lerratuta dago EBk 2050erako finkatutako helburuekin, hau da, hiriguneen barruan dabiltzan ibilbide guztiak elektrikoak izan beharko luketela ezartzen duen helburuarekin.

Dbusen oso garrantzitsutzat jotzen dugu nazioarte mailan hiriko garraioaren hobekuntzan lanean ari diren enpresa eta erakundeekin harremanetan egotea, bere testuinguru partikularreko premietan zentratuta baina ikuspegi globalarekin, izan ere, kanpoko esperientzietatik ikasteko aukera ematen du eta etorkizuneko ikuspegi berri bat ere bai, lankidetza berriak eta baterako proiektuak sortzeko aukerak irekitzeaz aparte. 

Urriaren 17an Pobrezia Errotik Kentzeko Nazioarteko Eguna ospatuko dela eta, Dbusek kausa horrekiko sentsibilizazio eta zabalpenerako egingo diren jarduera guztiekin bat egiten duela erakutsi nahi du.

Hori dela eta, Donostiako hiriko autobus guztiek, milaka pertsonak hirian egunero erabiltzen duten garraioa izanik, 0 Pobreziaren logoaren kartelak eramango dituzte urriaren 13, 14, 15, 16, 17, 18 eta 19an. 

Uztailaren 23tik aurrera duela gutxi aurkeztu den Irizarren lehen autobus elektrikoa Donostiako kaleetatik ibiltzen egongo da, Dbuseko hiriko beste autobus lineekin batera.

Ezaugarri hauekin Europan dagoen lehen autobusa da eta Donostia autobus hori zirkulazioan izango duen lehen hiria izango da. Autobusa Irizar Taldeak fabrikatu du, Dbusekin elkarlan estuan arituta. Proiektuan JEMA eta Datik enpresek parte hartu dute, bai eta Teknologiaren Euskal Sarean sartuta dauden CEIT, Tecnalia eta Vicomtech teknologi zentroek ere.

Dbusek hasieratik hartu du parte proiektuan, 2011az geroztik, lehenengo zehaztasunak definitzen, gero garapenak egiaztatzen eta prototipoak baliozkotzen. Autobusa martxa jarri ondoren, Dbusek emaitzen azterketa sakona egingo du hurrengo hiletan, denbora horretan autobusa hiriko hainbat zonaldetatik dabiltzan lineetan ibiliko baita.

Autobus elektriko berriak 12 metroko luzera du eta energiaren erabilera optimizatzeko helburuarekin diseinatu da, Dbusek dituen hiriko autobusen prestazioei eutsita eta hobetuta. 250 kilometro baino gehiagoko autonomia lortzea espero da. Sodio Nikeleko kimika duten bateria moduluek, Ultracap-ekin konbinatuta, motor elektrikoari energia ematen diote, 3.100 NM-ko trakzio parea eta 230 kW-ko potentzia lortuta. Ibilgailuak frenatzean sortzen den energia berreskuratu eta energia elektriko bihurtzen du, baterien autonomia handituta.

Autobusa Dbuseko kotxetegian kargatuko da, gauez, eta bereziki diseinatuta dago, autobusa goizez zerbitzua ematen hasteko moduan egon dadin, klimatizazio egoera ezin hobeetan eta energiaren kontsumoa minimizatuta. Horretarako Dbusen karga gune bat instalatu da, autobus horretarako bereziki diseinatuta.

Ibilgailuak Dbuseko beste autobusek dituzten erosotasun eta segurtasuneko elementu guztiak ditu, esaterako gurpildun aulkiak sartzeko erdiko atean duten arrapala teleskopikoa, atea lerragarri azkarrak, Irizar-Hispacold klimatizazio sistema, audio sistema eta LED argiak barruan eta kanpoan. Gainera, barruko antolaketan ere berritasunak ditu: erreserbatutako 4 eserleku eta gurpildun aulkietarako edo haurren kotxeetarako 2 leku, erdiko atetik leku horietara azkar heltzeko moduan diseinatuak.

Propultsio teknologia aurreratuak azkar garatu dira, gero eta garbiagoak izanik, eta horrek indartu egiten du autobusak hiriguneetan pertsonak taldean garraiatzeko aukera hoberen gisa betetzen duen zeregina, malguak izateaz aparte, horrekin ingurumena errespetatzea ere lortzen baita.

Donostiaren ondoren, aurreikusita dago autobus elektriko honen hurrengo unitateak Bartzelonako hirian zirkulazioan jartzea, ZeUs ekimen europarraren baitan (Zero Emission Urban Bus System), non Bartzelonaz aparte, Bonn, Glasgow, Londres, Münster, Plzen eta Stockholm hiriek ere parte hartzen duten, hiri garraio kolektiborako soluzio elektriko berriak garatzeko helburuaz, hirietan elementu kutsatzaileen igorpena desagerrarazita.

AURKEZPENAREN ARGAZKIAK IKUSI (pdf)

Dbus Donostiako Tranbia Konpainiak 12 metroko ibilgailu berriak sartuko ditu bere flotan. Erosiko diren autobus guztiak hibridoak izango dira, ingurumenarekin errespetutsuagoa den igorpen teknologia bat dutenak, Dbusek ekologiarekin eta iraunkortasunarekin hartuta duen konpromiso etengabea nabarmenduta. Autobus berri horiekin Konpainian dauden autobus diesel zaharrenak ordeztuko dira poliki-poliki, flota berritzeko planarekin jarraituta.

Autobus hibridoen erosketa SOLARIS Bus & Coach enpresari esleitu zaio. Hasieran Dbusek bederatzi autobus erosiko ditu eta horiek 2014an eta 2015ean sartuko dira flotan. Ondoren, beste bederatzi unitate gehiago erosteko aukera egongo da, eta gehienez 18 autobus erosiko dira.

Dbusek hiri autobusen lehiaketa batean oso-osorik autobus hibridoen soluzio baten alde egiten duen lehen aldia da. Erosketa honekin, Donostia bere hiri autobuseko flotan autobus hibridoen portzentajerik handiena duen hiria izango da.

Euro 6 igorpen teknologia duen SOLARIS Urbino Hybrid 12 modeloa da aurkeztutako eskaintzetatik aukeratutakoa. Dbus da eguratsera igortzen diren kutsatzaileen mailak merkatuko mailarik txikienetara murriztea ahalbidetzen duen teknologia berri honekin fabrikatutako autobus hibridoak erosten duen lehen enpresa Espainian.

Gaur egun SOLARIS enpresak autobus ugari ditu zirkulazioan Europako hiri garrantzitsuetan, esaterako Frantzian, Alemanian, Norvegian, etab. Dbusek SOLARISen ibilgailuak probatu ditu, Donostian laster zirkulazioan egongo diren autobusen fidagarritasuna eta efizientzia egiaztatuta.

Propultsio elektrikoa eta diesela konbinatuta eta Euro 6 teknologiako motorrak erabilita, kontsumoak kenduko diren autobusenak baino txikiagoak izango dira, eta horrek erregaietan %25-30 aurreztea ekarriko du. Era berean, eguratsera 225 tona CO2 gutxiago igorriko diraurtean, hirian egurats garbiagoa eta osasungarriagoa egotea bermatuta.

Autobus berriak ekologikoagoak dira eta ingurumenarekin errespetutsuagoak ere bai; izan ere, Litio ioi bateriez eta Start-Stop sistemaz hornituta daude, eta, beraz, geldialdietan modu elektrikoan baino ez duten funtzionatuko, eguratsera gasik igorri gabe eta ingurunean kutsadura akustikorik sortu gabe. Gainera, frenatze uneko energia birsortzeko duen funtzioari esker, motorrak frenatze uneak aprobetxatuko ditu elektrizitatea sortzeko eta propultsioko bateriak kargatzeko, hala suabeago frenatuta eta energiari etekin handiagoa aterata.

SOLARIS autobus berriak Konpainiarako pertsonalizatuak izango dira, bere bidaiarien egungo premietara egokituta egongo dira eta. Hala, DTKren eskakizun guztiak beteko dituzte irisgarritasun, erosotasun eta segurtasunari dagokienez, eta %100 irisgarriak izango dira, zoru baxua eta sartzeko arrapala edukiko baitute 2 gurpildun aulkitarako lekura iristeko. Horretaz aparte, autobusek makurtzeko sistema bat edukiko dute ibilgailuaren zorua eta geltokia altuera berean jartzeko, mugikortasun arazoak dituzten pertsonak, gurpildun aulkian doazenak eta haurren kotxeak errazago sar daitezen. Mugikortasuna murriztuta dutenentzako eserlekuak ere badituzte, eta autobusen barrualdean zein kanpoaldean itsuentzako eta ikusmena murriztua dutenentzako informazio sistema akustikoak ere bai; beraz, autobus berriak Dbusek duen soinu bidezko informazio sisteman integratuta egongo lirateke.

Autobus berriek ZF ECOLIFE abiadura kutxa automatiko efizientea izango dute, bai eta segurtasunez frenatzeko ABS + ASR sistemak, Thermoking aire girogailua, ate azkar bikoitzak eta irristagarriak, barruko LED argiak eta eguneko kanpoko argiztapen sistema ere. Horrez gain kamerak izango dituzte ateetan eta atzera egiten dutenean atzekoa ikusteko beste bat ere bai, eta kamera horiekin segurtasuna handituko da bidaiariak igotzean eta jaistean eta gidatzean maniobrak egiten direnean.

Gaur egun Konpainiak autobus hibrido bat du zerbitzuan, eta autobus horren emaitzak bikainak izan dira, erregaian espero zena baino gehiago aurreztu dela baieztatu da eta. SOLARIS etxeko EURO 6 teknologia duten lehen autobus hibrido hauek erosita Dbusek garbiago eta efizienteago diren autobus gehiago izango ditu bere flotan donostiarrei eta hiria bisitatzera datozenei zerbitzua emateko.

Ekainaren 9az geroztik Dbus “Bidaiatu Dbusen segurtasunez” kanpaina egiten ari da Donostiako hiri autobusetan. Kanpaina Willis Iberia aseguru artekaritzaren laguntzarekin garatzen ari da, eta bere helburua da bidaiariak seguruago eta erosoago joatea Dbuseko autobusetan doazenean.   

Kanpaina erabiltzaile guztiei zuzenduta dago, baina bereziki adineko pertsonei, horiek dira-eta istripua izateko arrisku gehien dutenak.

Kanpaina berri hau bi hilabetetan egingo da, eta 2011ko urtean Aeneas proiektuaren baitan egin zen segurtasun kanpainari jarraipena emateko egiten da, hori ere Willis Iberariarekin elkarlanean egin baitzen, eta, gainera emaitza bikaina izan zuen eta oso ondo baloratu zuten erabiltzaileek.  

Kanpaina erabiltzaileekin egiten da eta Dbusek bere langileak Dbusen bidaiatzen duten pertsonen erosotasuna eta segurtasuna hobetu beharraz kontzientziatzeko enpresa barruan etengabe egiten duen lanarekin osatzen da.

Autobusetako kanpaina lanegunetan egiten da eta bi monitorerekin. Monitoreak, txandaka, hainbat autobus eta lineatatik pasatuko dira bidaiariei azalpenak eta gomendioak emateko, eta autobusean seguru eta eroso bidaiatzeko informazioa duten esku-orriak banatzeko. Helburu nagusietako bat da erabiltzaileak ohartaraztea seguru bidaiatzeak duen garrantziaz.

Kanpainan informazioa ematen ibiliko direnek bidaiariei laguntza eta babesa emango diete, bereziki adineko pertsonei, batez ere pertsona horien segurtasunari buruzko gaiez arduratuko dira eta, esaterako hauetaz:

1.         Adineko pertsonei eta haurdun daudenei beraientzat erreserbatuta dauden eserlekuak uztea.

2.         Gurpil aulkian doazen minusbaliatuentzako gomendioak.

3.         Bidaian hobeto helduta joateko dauden heldulekuak erabiltzea.

4.         Bidaiariak autobusaren barrualdera joango dira, bidaiariak autobus barruan hobeto eta seguruago ibiltzeko.

5.         Motxilak edo autobus barruan oztopoa izan daitezkeen gauzak jartzeko modua.

Esku orria lortu( pdf)

Kanpainarekin, halaber, gorabeheren prebentziorako hartu daitezkeen segurtasun neurriak aztertu eta ebaluatu nahi dira. Horregatik, laguntzen egongo diren pertsonek jendeak geltokian bertan zein autobusera igotzen eta autobusetik jaisten dituen premia eta trabak ikusiko dituzte eta gero, lanaldiaren amaieran, “datuak jasotzeko orri” batean idatziko dituzte. Orri horretan gertatzen diren gorabehera eta dauden arrisku garrantzitsuenak jasoko dira. Era berean, ibilbidean zehar gertatzen diren egoerei buruzko iruzkinak jasoko dituzte, segurtasunaren etengabeko hobekuntzarako lagungarri izango direlakoan.

Enpresa barruan, gidariek prestakuntza bereziko ikastaroak jasoko dituzte, errefortzu moduan, seguruago gidatzen ikasteko eta adineko pertsonek eta mugikortasun urria duten pertsonek, hau da, premia eta mugitzeko traba handienak dituzten bi taldeetako pertsonek, benetan dituzten premiak hobeto ezagutzeko.   

Gainera, sentsibilizazio kanpaina grafiko bat egingo da enpresa barrukoentzat, Dbuseko langileei autobus zerbitzuei lotutako segurtasun gertakarien bilakaera erakusteko.  Jasotako informazioan oinarrituta, Dbusek autobus bidaietan segurtasuna hobetzeko hartu beharreko neurriak aztertuko ditu.

Pertsonen erosotasuna eta segurtasuna Dbusen konpromiso nagusietakoa da, eta horregatik Dbusek Konpainiako langileentzat antolatzen dituen prestakuntza ekintzetan pertsonak egoki tratatzen eta seguru gidatzen erakusteko ekintzak sartzen ditu etengabe.

Era berean, egunero autobusetako pantailetan irudiak ikus daitezke, autobusean nola sartu eta barruan nola ibili ikasteko gomendioekin, bai eta mugikortasun urria duten pertsonekin jarrera onak izaten laguntzeko. 

Gaur, ekainaren 2an, Dbusek 18 metroko lau autobus artikulatu berri aurzkeztu ditu. Autobusak berehala hasiko dira zerbitzua ematen Donostiako hiri autobusen lineetan.

Autobusak MAN etxekoak dira eta Euro 6 teknologia dute, ingurumena gehien errespetatzen duen teknologia, alegia. Dbus da fabrikatzailearen teknologia berri hori, hau da, igorpenak gutxitu eta merkatuko igorpen maila txikienetara jaistea ahalbidetzen duen teknologia daukaten autobusak erosi dituen lehen enpresa.

Berria irakurri(pdf)

Konpainiako erabiltzaileek oso ondo baloratu dituzte Dbuseko linea nagusien zerbitzuak, haiekiko gogobetetzeari dagokionez. Hala erakutsi dute erabiltzaileen gogobetetzea neurtzeko 2013ko bigarren seihilekoan egindako azken inkestan lortutako emaitzek. Inkesta hori urtero egin ohi da, Dbuseko Kalitate Planaren arabera.

Aurten gogobetetzeari buruzko inkesta hiriko ardatz nagusietan dabiltzan hiru lineetan egin da, hau da, 13-Altza, 5-Benta Berri eta 28-Amara Ospitaleak lineetan. Linea horiek kalitate eta maiztasun handiko sistemaren baitan daude sartuta.

Oro har, erabiltzaileek oso ondo baloratu dituzte aztertutako alderdi guztiak. Batez beste 7,68ko puntuazioa eman diete. Aztertutako alderdi guztiek oso nota altua izan dute, 5,75eko nota gaindituta. Horretarako, inkesta bat egin da autobusetan bertan, zerbitzu-rako esanguratsuak diren 24 alderdiei buruz galdetuta eta alderdi horiei 1etik 10erako puntuazioa emateko eskatuta.

Ohar eta iradokizun asko jaso dira, eta horietatik asko zerbitzuarekin pozik daudela esa-teko izan dira. Lortutako puntuazioak aurreko urteetan egindako inkestetan lortutako puntuazioak gainditu ditu berriro ere.

Linea aldaketak, puntualtasuna eta irisgarritasuna dira erabiltzaileek hoberen baloratu dituzten alderdiak. Horiek denek 8,20 baino puntuazio handiagoa lortu dute. Honakoak dira banan-banan erabiltzaileek hoberen baloratu dituzten alderdiak:

– Lineaz aldatzeko aukera (8,57)
– Eskainitako zerbitzua betetzea (8,43)
– Ordaintzeko sistemen erosotasuna (8,42).
– Mugikortasun urriko pertsonentzako sarbidea (8,42)
– Zerbitzu ordutegiak, maiztasunak, ibilbideak … (8,29)

Baloratutako lineei dagokienez, bakoitzean lortutako batez besteko puntuazioa hau izan da:

– 28-AMARA-OSPITALEAK (7,79)
– 13-ALTZA (7,67)
– 5-BENTA BERRI (7,51)

Erabiltzaileen artean oso harrera ona izan duten alderdietako bat haur kotxeen eta minusbaliatuen mugikortasuna errazteko eta segurtasun handiagoa bermatzeko billeteak balioztatzeko edo ordaintzeko makinak haur kotxeendako eta minusbaliatuentzako guneetara eramanda egin den aldaketa izan da. Aldaketa horri 8,42ko puntuazioa eman diote batez beste.

Bai lortutako balorazioak bai erabiltzaileek egindako iradokizunak balio handikoak dira Konpainiarako, eta horregatik Dbusek kontuan hartuko ditu zerbitzua etengabe hobetzen joateko.