Author: Esti

Europar Batasuneko presidenteorde eta Union Energy Europako Erkidegoko ekimenaren arduradun Maros Sefcovic Donostian egon da bisitan, REPLICATE proiektu europarraren barruan hirian ezartzen ari diren neurriak bertatik bertara ezagutu ahal izateko, Dbus proiektuko partaidea da eta. Proiektu europarraren helburua da hiri adimendunaren eredu bat garatzea, hiru ardatz hauen inguruan: mugikortasun iraunkorra, efizientzia energetikoa eta Informazioaren eta Komunikazioaren Teknologiak. 

Proiektuaren barruan, Dbusek autobus linea elektriko-hibrido bat ezarri du, 26-Amara-Martutene linea, zehazki, eta linea hori 2016ko uztailaz geroztik dago martxan, bi autobus %100 elektrikorekin eta bi autobus hibridorekin. Horretarako, Dbusek batere zaratarik eta igorpen kutsatzailerik gabeko garraio publikoko zerbitzu bat ezarri du Urumearen ibai ertzean (Erriberak, Loiola, Txomin eta Martutene), zeina ingurumenarekin errespetutsuagoa izango den eta hiritarren bizi kalitatea hobetzen lagunduko duen. 

Donostiara egindako bisitan, EBko presidenteordea hiriko alde horretara hurbildu da, “Urumea Riverside”-ra, eta berarekin batera egon dira han Eusko Jaurlaritzako Garapen sailburuorde Arantxa Tapia, Donostiako Udaleko alkate Eneko Goia eta Dbuseko zuzendari gerente Igor Gonzalez, bai eta proiektuan parte hartzen duten beste erakunde batzuetako ordezkariak ere. Maros Sefcovicek ustekabe atsegina izan du ikusita autobus elektrikoa funtzionamenduan dagoela, eta autobusa birkargatzeko zer prozesu duen eta zenbateraino autonomia lortzen ari den, bai eta Dbuseko zerbitzuek erabilera maila handia dutela ere. 

Dbus lehen operadorea izan zen autobus %100 elektriko bat probatzen, eta gaur egun horrelako ezaugarriak dituzten 3 autobus ditu martxan, eta hori munduko esperientziarik zorrotzenetakoa da. Irizarrek egindako autobus elektrikoek ibilbide lauak behar dituzte neguan 210 kilometroko autonomia edukitzeko eta udan 220 kilometrokoa. Autobus elektrikoak gauez kargatzen da Kotxetegietan, 16 ordutan lan egin ahal izateko. 

Bisitan, Javier Vallejok, Dbuseko zuzendari ondokoak, Maros Sefcovic-i helarazi dio operadoreen beharra autobus elektrikoek gauez kargatzeko eta 300km-ko autonomiak edukitzeko ibilbide lauetan zein maldatsuetan. Ibilgailuen autonomia hobetu nahi da, eta horretan ari gara. Batetik, autobusaren barruko kontsumoak murrizten ari dira, esaterako, lurrunen aurkako sistemarena, eta, bestetik, aztertzen ari da nola aldatu baterien laneko tenperatura, haien funtzionamendua eta karga prozesua optimizatzeko. Helburua da etorkizunean autobus elektrikoak autonomoagoak izatea eta lan ordu gehiago egin ahal izatea, ohiko autobusen autonomia izateraino, gutxi gorabehera 19 ordukoa baita.   

REPLICATE proiektuak Europar Batasuneko H2020 Ikerketa eta Berrikuntza programatik jaso du dirua, 691735 zenbakiko kontratuaren baitan. Hirietara bideratuta EBk inoiz izan ez duen ikerketarako eta berrikuntzarako programarik handiena da. Donostia, proiektu honen gidaria baita, hiri “itsasargia” izango da, Bristol eta Florentzia hiriekin batera, jarraitzaile gisa parte hartu nahi duten beste hiri batzuentzat, hala nola hauentzat: Essen (Alemania), Lausanne (Suitza) eta Nilüfer (Turkia), eredua optimizatu, frogatu eta baliozkotu ondoren haietan aplikatu baita. Hiru hiriak aurrerapen nabarmenak egiten ari dira, hiri adimendunak izateko.

Dbusek bat egingo du bihar, otsailaren 28an, ospatzen den Gaixotasun Arraroen Munduko Egunarekin. Egunaren eslogan ondorengoa izango da: Ikerketa, gure itxaropena. 

Horregatik, bihar Donostiako hiriko autobus guztiek informazio kartel bat eramango dute egun osoan, gaixotasun arraroak dituzten pertsonek egunero bizi dituzten errealitateak ahalik eta gehien zabaltzeko eta erakusteko, eta kontzientzia soziala areagotzeko egingo diren jarduerak bultzatzeko.  

Aste honetan hainbat erakundetako ordezkaritzak egon dira Dbusen bisitan, Dbuseko Kotxetegiak eta funtzionamendua ezagutzeko asmoarekin. Valentziako EMTko eta Asturiaseko Garraio Partzuergoko ordezkaritzak Donostiara hurbildu dira enpresaren barruko antolaketa eta Dbusen eta bere flotan ezarritako sistema teknologikoak zehaztasunez ezagutzeko asmoarekin. 

 Ordezkaritzak, halaber, interesatuta agertu dira Dbusek dituen autobus elektrikoez, ingurumenarekin errespetutsuagoa den teknologia baitute. Kotxetegiak bisitatu dituztenean, ibilgailu horien zaintzarako eta kargarako sistema ikusi ahal izan dute, autobus hibridoen funtzionamendua egiaztatzeaz gain. Une honetan, Dbusek  3 autobus %100 elektriko eta 2 autobus hibrido ditu flotan, eta ingurumenaren aldetik flotarik iraunkorrenetakoa da. Hain zuzen, 12 metroko autobusen %25 elektriko-hibridoak dira. 

Era berean, erakunde horietako ordezkariek ezagutu dituzte Ustiapenean Laguntzeko Sistema (SAE), antibunching sistema (autobusek bat ez egiteko sistema) eta gidatze eraginkorrerako sistema, Donostiako hiriko BRT berritzailea (Bus Rapid Transit), eta ticketing sistema, zeinari esker Dbusek abiadura komertziala handia duen (17,5 km/h), erabiltzaileen balorazio positiboaz gain. 

Ordezkaritzek ezagutu dituzte, halaber, Dbusek garatutako komunikazio ekintzak eta erabiltzaileentzat dituen informazio sistemak, izan ere, horiei esker, erabiltzaileek autobusen iritsiera orduak kontsultatu ditzakete Dbusen web orrian, mugikorretarako app ofizialean, panel elektronikoetan eta geltokietan informazioa eskuratzeko dauden beste sistema batzuetan, hala nola QR kodeetan. Egiaztatu ahal izan dituzte, baita ere, itsuentzako audio sistemaren funtzionamendua eta txartelak azkarrago eta eraginkortasun handiagoz balioztatzen dituzten makinak, bai eta autobusen erabilera, efizientzia eta segurtasuna kontrolatzeko eta alderdi horien hobekuntza kudeatzeko sistemak ere.   

Dbusen barruko antolaketari dagokionez, ordezkaritzek aukera izan dute ikusteko nola planifikatzen diren enpresako departamentu guztietako giza baliabideak eta baliabide teknikoak, zeinei esker Dbus sektoreko erreferente bihurtu baita. Teknikariek ustekabe atsegina izan dute Dbusen autobus sarearen erabileraren datuak ikusita, baita kudeaketaren sistemarekin eta gastuen optimizazio mailarekin ere. 

Dbusen oso garrantzitsutzat jotzen dugu hiriko garraioaren hobekuntzan lanean ari diren enpresa eta erakundeekin harremanetan egotea, bere testuinguru partikularreko premietan zentratuta baina ikuspegi globalarekin, izan ere, kanpoko esperientzietatik ikasteko aukera ematen du, bai eta etorkizuneko ikuspegi berri bat lortzea ere, lankidetza berriak eta baterako proiektuak sortzeko aukerak irekitzeaz aparte.  

Donostiako Udalak eta Dbusek liburuxka berriak argitaratu dituzte, Dbusen hiri autobusen linea bakoitzeko bana. Guztira, 30 liburuxka desberdin dira. Haietako bakoitzean, linea bati buruzko informazio guztia ematen da, hala nola, linearen mapa, ordutegiak eta geraleku nagusien artean autobusak, gutxi gorabehera, ematen duen denbora. 

Liburuxken helburua da autobusaren erabiltzaileek eta, batez ere, gaur egun garraio publikoa erabiltzen ez dutenek linea bakoitzari buruzko informazio osoa eta zehatza izatea, hiriko garraio publikoa erabiltzea errazagoa izan dadin denontzat.

Guztira, 31.750 liburuxka argitaratu dira, eta eskuragarri egongo dira datozen egunetan auzoetako kultur etxeetan, herritarrari arreta egiteko zerbitzua duten udal eraikin batzuetan, Udalifon, Donostia Turismon, Mugikortasun Sailaren bulegoetan eta Dbusen.

Dbusen web orrian ere (www.dbus.eus) aukera dago handik banan-banan kontsultatzeko eta deskargatzeko. Liburuxkak, linea bakoitzaren informazioa eskaintzen den atalean dago, liburuxka bat linea bakoitzeko.

BAT (Araba) eta BARIK (Bizkaia) txartelak erabiltzen dituzten pertsonek Dbuseko autobus 45 linean  ordaindu ditzakete jada bidaiak eta horrela tarifa hobaridunak eskuratu. Proiektua 45.Estaciones Renfe-Bus Geltokiak-Antigua-Aiete autobus linean hasi da, ondoren, progresiboki, Dbuseko gainerako lineetara zabaltzeko, Dbuseko sarean interoperabilitatea errealitate bihurtuta, Dbus baita urtean bidai kopuru gehien erregistratzen duen euskal operadorea.

Proiektua Dbuseko 45 linean hasi da

Dbus da txartel horiek erabiltzen utziko duen lehen autobus operadorea Gipuzkoan. Horrela, 45 linean BAT eta BARIK erabiltzen duten pertsonek ez dute bidai txartela eskudiruz ordaindu beharrik izango eta tarifa hobaridunak eduki ahal izango dituzte. Dbusen eguneko bidaiek 0,93€ balioko dute eta gauekoek, berriz, 2,10€. Familia ugariek %20ko eta %50eko deskontua edukiko dute dagozkien tarifekiko. Txartel anonimoek multibalidazioak baimentzen dituzte. Horretarako, bidai txartelak saltzeko makina berriak jarri dira Dbuseko autobusetan eta gidariek prestakuntza espezifikoa jaso dute. Makina hauek gidariaren ondoan kokatuta daude, BAT eta BARIK txartelen logoekin identifikatuta. Txartel horiekin ezin izango da Dbuseko lineen arteko linea aldaketarik egin.

Proiektu honetarako linea ez da kasualitatez aukeratu, izan ere, 45 lineak Renfe eta autobus geltokiak erdialdearekin, Antiguorekin, Unibertsitateekin eta Aieterekin lotzen ditu. Beste lurralde batzuetako erabiltzaileek gehien erabiltzen duten linea da eta erabiltzaile horiek dira BAT eta BARIK txartelak erabiltzen dituztenak.

Proiektu honekin, gutxi gorabehera 2 hilabete iraungo baitu, Euskadiko txartel bakarrerantz aurrera egiten ari da, erabiltzaileei bidaia ordaintzea errazago eginda eta Dbuseko zerbitzuen puntualtasuna eta abiadura komertziala hobetzen lagunduta. Espero da 2017ko datorren asteetan BAT, BARIK eta MUGI txarteletako edozein erabili ahal izatea Dbuseko linea guzti-guztietan.

Neurri hori hainbat erakunde eta operadoreren laguntzari esker hartu ahal izan da, besteak beste, Eusko Jaurlaritza, Euskadiko Garraio Agentzia (EGA), etorkizuneko Arabako Garraio Lurralde Agintaritza, Bizkaiko Garraio Partzuergo, Gipuzkoako Garraio Lurralde Agintaritza eta Dbusen elkarlanari esker.

Informazio panel berria autobus geltokian

Horrez gain, erabiltzaileei ematen zaien informazioa hobetze aldera, Donostiako autobus geltokiak informazio panel berria du, non inguruan geldialdia egiten duten Dbuseko lineen gaineko informazioa jasotzen den, hala nola linea horien kokalekua, iristeko modua eta euren geltokietara iristeko denborak, autobus geltokira iristen diren pertsonek beraien bidaiak planifikatzea eduki dezaten.

Informazio gehiago (pdf)

Urtarrilaren 19an eta 20an, San Sebastian eguna izan dela eta, Dbusen autobusek erabilera handia izan dute. Guztira, urtarrilaren 19tik, osteguna, 20ra, ostirala, 179.695 bidaia (behin-behineko datua) erregistratu dira Dbuseko autobusetan. Horrek esan nahi du pasa den urtean erregistratutako 175.600 bidaiarekin alderatuta ia-ia %2,3ko igoera gertatu dela.

Dbusek zerbitzu gehigarriak jarri zituen auzo guztietarako lineetan 19ko arratsaldetik, bandera igoeraren aurretik, eta gau guztian zehar 20ko zerbitzuak hasi arte. Zerbitzuak ere indartu egin ziren 20eko goizean Haur Danborradagatik eta 20ko arratsalde-gauean, goizaldeko 4:00ak arte, bandera jaitsieraren ondoren.

 Igoera hiriko linea guztietan eman da, eta hauek izan dira gehien erabili direnak:

 –          28-AMARA-OSPITALEAK:   25.421 bidaia

–          13-ALTZA:   20.932 bidaia

–          5-BENTA BERRI:   19.832 bidaia

–          14-GROS-AMARA-MIRAMON:   10.785 bidaia

–          26-AMARA-MARTUTENE:   10.525 bidaia

 Datu horiekin alderatuta, donostiarrek Dbus hautatzen jarraitzen dute egun hauetan Donostian barrena mugitzeko nahiz eta, danborradak direla eta, zirkulazioa zailago izan.

Dbusetik eskerrak eman nahi dizkiegu erabiltzaileei erakutsi duten pazientziagatik eta lanean jarraituko dugu egunero zerbitzua hobetzeko. 

Portadako argazkia: Etxadi (eltrajedelosdomingos.wordpress.com)